Devlet memurları ticari faaliyetlerde bulunamazlar. Ancak, belli durumlarda bazı ek işleri yapabilirler. Peki hangi ek işleri yapabilirler? Ücretli ders verebilirler mi? Ücretsiz izinde iken bir işte çalışabilirler mi?
Devlet memurları tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamazlar. Ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamazlar. Ticari mümessil veya ticari vekil olamazlar. Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamazlar.
Özellikle pandemi döneminden itibaren Türkiye’de borsaya çok yoğun ilgi başladı. Devlet memurlarının halka açık şirketlerde hisse senedi sahibi olmalarına ilişkin herhangi bir yasak bulunmuyor. Devlet memurları halka açık anonim şirketlerde pay sahibi olabilirler. Bu kapsamda borsada hisse senedi alıp satabilirler.
MEMURLAR ŞİRKETE ORTAK OLABİLİRLER Mİ?
Devlet memurunun anonim veya limited şirket ortağı olup olamayacağı hususu çok merak ediliyor. Anonim şirketin esas sözleşmesinde veya limited şirketin sözleşmesinde şirketi idare ve temsil edecek kişiler arasında sayılmamak ve bu şirketlerin yönetimi ile denetiminde görev almamak kaydıyla 657 sayılı Kanuna tabi devlet memurunun anonim veya limited şirket ortağı olmasında yasal açıdan bir engel bulunmuyor.
DEVLET MEMURU ÖĞRETMEN ÜCRETLİ DERS VEREBİLİR Mİ?
Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na göre, ihtiyaç halinde, resmi okullarda görevli öğretmenler, çalıştıkları kurumların izni ile sadece okullarda, aylık karşılığı okutmakla yükümlü bulunduğu haftalık ders saatinin yarısı kadar ücretli ders verebilir. Uzman öğretici, usta öğretici ve öğretmenlik yapma nitelik ve şartlarını taşıyan diğer memurlar da ilgili birimlerin izniyle haftada on saati geçmemek üzere ve mesai saatleri dışında özel eğitim kurumlarında ücretli ders verebilirler.
MEMURLAR BİR ŞİRKETİN İŞLERİNE VEKÂLET EDEBİLİR Mİ?
Anne babalar bazen çocuklarına ait şirketlerin işlerini yürütmek üzere noterden vekâlet alabiliyorlar. Devlet memurlarının çocuklarına da ait olsa bir şirketin işleri için vekil tayin edilmesi ticari vekil gibi değerlendirildiğinden, ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyette bulunma yasağını ihlal anlamına geliyor.
MEMUR ŞİRKET ÜRÜNLERİNİ PAZARLAYABİLİR Mİ?
Bazı şirketler ürünlerini pazarlatmak için şahıslarla sözleşme yapıyorlar. Bu tür satışlar serbest girişimcilik faaliyeti olarak değerlendirildiğinden devlet memurları ürün pazarlaması yapamazlar.
MEMUR TAKSİ PLAKASI ALABİLİR Mİ?
Büyük kentlerde yatırım amaçlı taksi plakası alıp kiralama uygulaması çok yaygın. Ticari taksi işletmeciliği “basit usulde” vergilendiriliyor ve memurlar açısından ticari ve diğer kazanç getirici faaliyet kapsamında değerlendiriliyor. Dolayısıyla ek iş yasağı kapsamına giriyor.
MEMUR MÜZİK ALBÜMÜ ÇIKARTABİLİR Mİ?
Müzik öğretmenleri başta olmak üzere devlet memurlarının kanunda belirtilen davranış biçimine uyması, mesai saatleri dışında icra etmesi, telif hakları haricinde herhangi bir ticari kazanç sağlamaması, herhangi bir işveren ile sözleşme yapmaması, sosyal güvenlik kuruluşlarından biriyle ilişkilendirilmemesi şartıyla müzik albümü yapmaları mümkün bulunuyor.
Ancak bir resim öğretmeninin müzelere ve müzelerle anlaşmalı şirketlere ücret karşılığında silikon heykel yapıp satması yasaya aykırı değerlendiriliyor.
Memurların sinema ve televizyon projelerinde yer alması da Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda yer alan mali haklar haricinde herhangi bir ticari kazanç sağlamaması şartıyla mümkün. Söz konusu kanunda mali haklar bir eseri işleme, çoğaltma, yayma, temsil, işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletim hakkı olarak sıralanıyor.
KAMU AVUKATI AİLESİNE ÜCRETSİZ AVUKATLIK YAPABİLİR Mİ?
Devlet Memurları Kanunu’na göre avukatlık ruhsatına sahip memurların ebeveyni, eşi, çocukları, kardeşleri ile onların eşi ve çocuklarının, adli ve idari iş, işlem ve davalarında ücretsiz olarak avukatlıklarını üstlenmesinin önünde engel bulunmuyor. Ancak, Avukatlık Kanunu’nda aylık karşılığında çalışan memurların avukatlık yapamayacağı öngörülüyor.
MEMUR İZİNDE ÖZEL ŞİRKETTE ÇALIŞABİLİR Mİ?
Aylıksız izinde olan devlet memurlarının aylıksız izin süresince ödev, sorumluluk, hakları ve devlet memuru sıfatının gerektirdiği yükümlülükleri devam eder. Dolayısıyla aylıksız izin süresinde memurun başka bir işte çalışması kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile sonuçlanır.
Yazının orijinalini görmek için lütfen tıklayınız