Dilekçe tarihinin bu yıl emekli aylıklarında yaklaşık yüzde 30 dolayında fark yaratması, emekliliğe hak kazanmış çalışanların kafasını karıştırdı. Emekli aylığını yükseltebilmek için daha uzun yıllar çalışmayı planlayanlar dilekçe tarihini öne almaya başladı. Peki dilekçe tarihi konusunda nasıl karar verilmeli? Dilekçeyi 31 Aralık 2024’te vermek herkes için avantajlı mı? Dilekçe tarihini ertelemek kimler için kazançlı olur?
SİZDEN GELEN SORULAR
Yaklaşık 27 yıldır aynı şirkette çalışıyorum. EYT kapsamındayım. SGK’nın uygulamasında emekli aylığım 53.00 TL görünüyor. Mevcut ücretim yaklaşık 65.000 TL. Üç dört yıl daha çalışmayı düşünüyorum. 2024’te dilekçe verenler için 2025 yılına göre yüzde 30’luk avantaj nasıl uygulanacak? (Mikdat K.)
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
EYT’den emekli olma hakkım var. Aktif olarak çalışıyorum. Planım 2029-2030 yılına kadar çalıştıktan sonra emekli olmaktı. Çünkü şirketim emekli olunca çalıştırmıyor. Bugün e-Devlet üzerinden emekli aylığı hesaplaması yaptığımda alacağım aylık ile dışarıda başka bir işte çalıştığımda alacağım ücret aynı. 2024 yılında emekli olmak mı? Planladığım tarihte emekli olmak mı avantajlı olur? (Muammer T.)
Kamuda memur olarak çalışmaktayım. 2024 yılında dilekçe verenlerle 2025 yılında verenlerin emekli maaşları hakkındaki yazınızı okudum. Bu oranlar memur emekli maaşı için de geçerli mi? (Naif G.)
Ben 49 yaşındayım. EYT ile emekliliğimi doldurdum fakat çalışmaya devam ediyorum. Ortalama ücretim 73 bin lira civarında. SGK sayfasında emekli maaşım 56.500 TL görünüyor. Ben 55 yaşına kadar çalışmayı düşünüyorum fakat 2025 yılında emekli maaşlarının düşeceği yazınızı okuyunca tereddütte kaldım. İşyerinde benim durumumda olan yüzlerce arkadaşım var. (Ertan A.)
2025 yılında emekli olma durumum var. Bahsettiğiniz emekli maaşının yüzde 30 daha az bağlanma durumu 2025 yılı için mi yoksa sadece 1 Ocak için mi geçerli? 31 Ocak 2025 tarihinde emekli olursam veya nisan ayında emekli olursam aylığım yine düşük mü bağlanacak? (İsmail K.)
İnşallah 2025 mayıs ayında emekli olacağım. E – Devlet’te maaşımın 15.000 TL göründüğünü düşünürsek 2025’te basvuru yapınca aylığım yüzde 30 düşüp 10.500 TL olarak mı bağlanacak? Eğer öyle ise e – Devlet’te maaş öğrenme kısmını kaldırsınlar, hiçbir anlamı yok. (Recep G.)
2025 te emekli olanlar daha az aylık alacak konulu yazınızı okudum, birçok soruya da yanıt bulmuş oldum. Öğrenmek istediğim şu: Emekli maaşım sistemde 38.500 TL görünüyor. Bu görünen tutarı, emekli olmadığımda sistemde 2025 yılında e-Devlet’te düşmüş olarak mı göreceğim? 2025’te değil de 2026’da emekli olsam yine yüzde 30 hak kaybım olur mu? (Mustafa Ç.”
Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenlerin 2025 yılında verenlere göre aylıklarının yüzde 30 – 35 oranında daha fazla olacağına ilişkin yazımdan sonra çok sayıda mesaj aldım. Fark bu kadar yüksek olunca haliyle insanların kafası karıştı.
Yıllık enflasyonun birbirini izleyen yıllarda yüzde 8 – 9 gibi birbirine yakın seviyelerde olduğu ve yıl içinde enflasyonda aşırı oynaklık yaşanmayan dönemlerde dilekçe tarihi emekli aylığını ihmal edilebilir düzeylerde etkiliyor. Milli gelirdeki artış hızında yaşanan gelişmeler 1-2 puan etki edebiliyordu.
Ancak, 2021 yılının kasım ayından sonra enflasyonun tırmanışa geçmesi dilekçe tarihinin emekli aylığı üzerindeki etkisini artırdı. 2022 yılı kasım ayında dilekçe verenler 2023 yılının ilk yarısında dilekçe verenlere göre yüzde 17 oranında daha yüksek aylıkla emekliliğe adım attılar. Bu da 2023’te emekli olan EYT’lileri etkiledi.
“YÜZDE 30 – 35 FARK NEDEN KAYNAKLANACAK?
Bu kez dilekçe tarihinin emekli aylığı üzerindeki etkisi yüzde 30 – 35 gibi çok daha yüksek oranlara ulaşacak. Emekli aylığı bağlama sistemi çok karmaşık olduğu için dilekçenin emekli aylığına etkisini olabildiğince basit şekilde anlatmaya çalışıyorum.
Bu yıl SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ocak ayında yüzde 49,25, temmuz ayında ise yüzde 24,73 oranında zam yapıldı. Yıllık artış yüzde 86,16 oldu.
Dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihine kadar verenler ocak ve temmuz ayında emekli aylıklarına yapılan artıştan yararlanacaklar.
Dilekçeyi 1 Ocak 2025 tarihinden sonra verenler ise ocak ve temmuz ayındaki maaş zamlarından yararlanamayacaklar. Onların aylıkları 2024 yılı tüketici enflasyonunun yüzde 100’ü ile milli gelirdeki artış hızının yüzde 30’undan oluşan güncelleme katsayısına göre artacak.
Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 38, Merkez Bankası Piyasa Katılımcıları Anketi’ndeki yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 43,52. Orta Vadeli Program’da ise bu yılın milli gelir artışı yüzde 4 olarak bekleniyor. Buna göre, milli gelirden emeklilere 1,2 puanlık zam gelecek.
Bu durumda Merkez Bankası’nın tahminine göre (yüzde 38 + 1,2) yüzde 39,2, anketteki tahmine göre ise (yüzde 43,52 + 1,2) yüzde 44,72 oranının dikkate alındığı güncelleme katsayısı üzerinden hesaplama yapılacak.
2024’ün ocak ayında “zam uygulanmamış hali” ile e-Devlet’te aylığı 16.612 TL olan iki kişiden dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihine kadar verene 30.925 TL aylık bağlanacak. Dilekçeyi 1 Ocak 2025 tarihinde verene ise Merkez Bankası’nın enflasyon tahminine göre 23.124 TL, anketteki enflasyon tahminine göre ise 24.040 TL aylık bağlanacak.
2024’ün ikinci yarısındaki enflasyon yüzde 10 olursa, dilekçeyi 31 Aralık 2024’ten önce verenin de 1 Ocak 2025’ten sonra verenin de aylığına ayrıca yüzde 10 artış yapılacak. Böylece, örneğimizden gidersek dilekçeyi 31 Aralık 2024’e kadar verenin 2025 Ocak ayındaki aylığı 34.017 TL olacak.
Buna karşılık, dilekçeyi 1 Ocak 2025 tarihinden sonra verenin aylığı MB’nin tahminine göre 25.436 TL, anketteki tahmine göre ise 26.444 TL olacak. Dilekçe tarihine göre gelecek yılın ocak ayında 7.573 TL ile 8.581 TL arasında fark ortaya çıkacak.
“AYLIĞIM HER AY 250 – 300 TL ARTIYOR, OCAK AYINDAN SONRA DA ARTMAYACAK MI?”
Çok sayıda okurumuzdan, “E-Devlet’te emekli aylığım her ay 250 – 300 TL artıyor. Emekli olmasam bile ocak ayından sonra da artmayacak mı?” şeklinde sorular geldi.
Çalıştığı işyerinde aldığı brüt ücreti yüksek olanların emekli aylığı her ay artıyor. Artış tutarı kişiden kişiye değişebiliyor. Kiminde aylık 50 – 100 TL, kiminde 250 – 300 TL, kiminde ise 350 – 400 TL artıyor.
Diyelim ki, temmuz ayı zammı uygulandıktan sonra 30.925 TL olan aylık her ay 300 TL artarak aralık ayında 32.725 TL’ye geldi. Dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihinde veren kişiye bu aylık bağlanacak. Ayrıca ocak ayında yüzde 10 zam geldiğini varsayarsak ocak maaşı 35.997 TL olacak.
Aynı kişi dilekçeyi 1 Ocak 2025 tarihinde verdiğinde aralık ayında e-Devlet’te 32.725 TL görünen aylık 2024 yılı enflasyon verisinin açıklanmasının ardından yeniden hesaplanacak. Yıllık enflasyon Merkez Bankası’nın tahmin ettiği gibi gelirse 25.409 TL aylık bağlanacak. Buna yüzde 10’luk ocak ayı zammı uygulandığında kendisine 27.949 TL aylık ödenecek.
Milli gelirdeki artış hızı şubat sonunda açıklanacak. Milli gelir yüzde 4 oranında artarsa nisan ayında bu kez aylığa yüzde 1,2 oranında ilave edilecek.
Dilekçeyi bu yıl vermeyen kişinin gelecek yıl ocak ayında 25.409 TL’ye düşen aylığı izleyen aylarda da her ay prime esas kazancına (brüt ücretine) bağlı olarak artacak ama bu kez 25.409 TL üzerinden artmaya devam edecek.
DİLEKÇE TARİHİ İÇİN NASIL KARAR VERMELİ?
Genel olarak baktığımızda emeklilik koşullarını yerine getirmiş kişiler için dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihinde vermek avantajlı görünüyor. Özellikle emekli olduktan sonra aynı işyerinde veya emsal ücretle başka bir işyerinde çalışma imkânı olanlar bu yıl emekli olabilir.
Ancak, herkesin kendine özel durumları olabilir. Örneğin yaşı genç bir okurumuz şu an emekli aylığının sistemde 30.000 TL olarak göründüğünü ama son yıllarda ücretinin arttığını, şu anda da primlerinin aylık 150.000 TL’lik brüt ücret üzerinden yatırıldığını, emekli aylığının her ay 400 TL arttığını söyledi. Şirketin prensip olarak emekli çalıştırmadığını belirtti.
Bu okurumuz dilekçeyi 2024’te vermediği takdirde e-Devlet’teki emekli aylığı gelecek yıl ocak ayında önce yaklaşık 23.000 TL’ye düşecek. Ancak, çalışırken aldığı yüksek ücret nedeniyle aylığı her ay yüksek tutarda arttığı için emekli aylığındaki 7000 TL’lik farkı muhtemelen bir yıl içinde telafi edecek. Emekli olursa şirketten ayrılmak zorunda kalacak ve emsal ücretle başka bir iş bulacağının garantisi yok. Yaşı henüz genç olan bu okurumuzun emeklilik dilekçesi vermesi için acele etmesi gerekmiyor.
Okurlarımız arasında öyle kişiler var ki, şu an çalıştığı işten aldığı ücret e – Devlet’te görünen emekli aylığından daha düşük. Emekli olduktan sonra başka bir işte çalışma imkânı da varsa, bu kişinin emeklilik dilekçesini bekletmesi dezavantajlı olur.
DİLEKÇEYİ 1 OCAK 2025’TE VERMEKLE YIL İÇİNDE DAHA SONRA VERMEK ARASINDA FARK VAR MI?
Dilekçe tarihinin emekli aylığına etkisi sadece 1 Ocak tarihi ile sınırlı değil. Dilekçeyi 2025 yılında verenlerin tamamı, ortaya çıkan emekli aylığı farkından etkilenecek.
Yazının orijinalini görmek için lütfen tıklayınız