Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), uzun yıllardır ilk kez, Meclis’te çoğunluğa sahip partilerin ortak gündem konusu haline geldi. Milletvekili sayısı 302’ye ulaşan dört parti, emeklilikte yaşa takılanların sorununun çözülmesi için aynı noktada buluştu. Yüz binlerce kişinin gözü, 1 Ekim’de açılacak Meclis’e çevrildi.
Yüz binlerce çalışanın beklediği emeklilikte yaş probleminin (EYT) ortadan kaldırılması muhalefet partilerinin ortak gündem konusu oldu. 8 Eylül 1999 tarihinden önce kadın 20 yıl sigortalılık; erkek 25 yıl sigortalılık ve 5000 gün prim koşulunu yerine getirerek emekli olabiliyordu. 8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile emeklilik yaşı artırıldı. Emeklilik yaşı, kademeli olarak kadınlarda 58, erkeklerde 60’a çıkartıldı.
2008 yılında yapılan ikinci değişiklikle de emeklilik yaşı kadın ve erkeklerde 2048 yılında 65’e çıkacak şekilde tekrar yükseltildi. Emekliliğe hazırlanan pek çok kişi bir gün farkla 2-3 yıl daha beklemek zorunda kaldı. Yasa değişikliğinin yapıldığı ilk yıllarda, kademeli yaş artışı konusunda toplumda bir konsensüs vardı. Doğrudan etkilenenlerin sesi cılız çıkıyordu. Zamanla prim gününü dolduranların sayısı arttıkça yaşı bekleyenlerin sesleri daha gür çıkmaya başladı. Önceki yasama dönemlerinde bazı muhalefet milletvekilleri münferit olarak yasa teklifleri verdi. Ancak, ilk defa muhalefet partileri, konuyu yeni yasama döneminin hemen başında gündeme getirdi.
DÖRT MUHALEFET PARTİSİ AYNI GÖRÜŞTE
Emeklilikte yaşa takılanlar konusunda ilk teklif, genel seçimlerde AK Parti ile ittifak yapan ve hükümet politikalarına geniş destek veren MHP’den geldi. MHP İstanbul Milletvekili Arzu Erdem, teklifi Genel Başkan Devlet Bahçeli’nin talimatıyla hazırladığını vurguladı.
Erdem’in ardından CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin ve Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ile İYİ Parti Muğla Milletvekili Metin Ergun, TBMM Başkanlığı’na yasa teklifi sundu. Tekliflerin ortak noktası, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan kadınların 20, erkeklerin 25 yıl sigortalılık süresi ve 5.000 gün prim ödeme koşulunu yerine getirmeleri halinde yaşı beklemeden emekli olmaları yönünde.
DÖRT PARTİ MECLİS’TE ÇOĞUNLUĞU OLUŞTURUYOR
Meclis’te grubu bulunan dördüncü muhalefet partisi HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan’ın da bu hafta içinde konuyla ilgili yasa teklifi hazırlayarak TBMM Başkanlığı’na sunması bekleniyor. Bu arada HDP Grup Başkanvekili Ayhan Bilgen, geçen hafta yaptığı açıklamada, emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili yasa teklifi hangi partiden gelirse gelsin destekleyeceklerini söyledi.
AK Parti TBMM’de 290 sandalyeye sahip bulunuyor. Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik yasa teklifi veren CHP’nin 144, MHP’nin 50, İYİ Parti’nin 41 milletvekili bulunuyor. Teklife destek vereceğini açıklayan HDP de Meclis’te 67 milletvekili ile temsil ediliyor. Böylece, teklifi destekleyen partilerin toplam oyu 302’ye ulaşarak, çoğunluğu sağlıyor.
TBMM, tatilin ardından 1 Ekim’de yeni yasama yılına başlayacak. Emeklilikte yaşa takılanların gözü kulağı yeni yasama yılında Meclis’te olacak.
38 YAŞINDA EMEKLİLİK OLACAK MI?
Muhalefet partilerinin tekliflerinde, 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde sigortalı olanların, 5510 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmış bulunan sosyal güvenlik kanunları hükümlerine göre gereken sigortalılık süresi, hizmet süresi ve prim gün sayısı koşulunu yerine getirenlerin yaşı beklemeksizin emekli edilmeleri öngörülüyor. Teklifler bu şekilde yasalaştığı takdirde, 1999 yılında 18 yaşında işe giren bir kadın 2019 yılında 38 yaşında emekli olabilecek. 1999’da 18 yaşında işe giren bir erkek de 2024 yılında 43 yaşında emekliliğe hak kazanabilecek.
KİM KAÇ YAŞINDA EMEKLİ OLACAK?
| ERKEK | |||
| İşe başlama tarihi | Sigortalılık | Yaş | Prim günü |
| 09.09.1976 ve öncesi | 25 | Yok | 5000 |
| 09.09.1976-23.05.1979 | 25 | 44 | 5000 |
| 24.05.1979-23.11.1980 | 25 | 45 | 5000 |
| 24.11.1980-23.05.1982 | 25 | 46 | 5075 |
| 24.05.1982-23.11.1983 | 25 | 47 | 5150 |
| 24.11.1983-23.05.1985 | 25 | 48 | 5225 |
| 24.05.1985-23.11.1986 | 25 | 49 | 5300 |
| 24.11.1986-23.05.1988 | 25 | 50 | 5375 |
| 24.05.1988-23.11.1989 | 25 | 51 | 5450 |
| 24.11.1989-23.05.1991 | 25 | 52 | 5525 |
| 24.05.1991-23.11.1992 | 25 | 53 | 5600 |
| 24.11.1992-23.05.1994 | 25 | 54 | 5675 |
| 24.05.1994-23.11.1995 | 25 | 55 | 5750 |
| 24.11.1995-23.05.1997 | 25 | 56 | 5825 |
| 24.05.1997-23.11.1998 | 25 | 57 | 5900 |
| 24.11.1998-08.09.1999 | 25 | 58 | 5975 |
| 09.09.1999-30.09.2008 | Yok | 60 | 7000 |
TEKLİF BU HALİYLE YASALAŞIRSA KADINLAR 38 YAŞINDA EMEKLİ OLABİLİR
| KADIN | |||
| İşe başlama tarihi | Sigortalılık | Yaş | Prim günü |
| 01.04.1981 öncesi | 20 | Yok | 5000 |
| 01.04.1981-08.09.1981 | 20 | 38 | 5000 |
| 09.09.1981-23.05.1984 | 20 | 40 | 5000 |
| 24.05.1984-23.05.1985 | 20 | 41 | 5000 |
| 24.05.1985-23.05.1986 | 20 | 42 | 5075 |
| 24.05.1986-23.05.1987 | 20 | 43 | 5150 |
| 24.05.1987-23.05.1988 | 20 | 44 | 5225 |
| 24.05.1988-23.05.1989 | 20 | 45 | 5300 |
| 24.05.1989-23.05.1990 | 20 | 46 | 5375 |
| 24.05.1990-23.05.1991 | 20 | 47 | 5450 |
| 24.05.1991-23.05.1992 | 20 | 48 | 5525 |
| 24.05.1992-23.05.1993 | 20 | 49 | 5600 |
| 24.05.1993-23.05.1994 | 20 | 50 | 5675 |
| 24.05.1994-23.05.1995 | 20 | 51 | 5750 |
| 24.05.1995-23.05.1996 | 20 | 52 | 5825 |
| 24.05.1996-23.05.1997 | 20 | 53 | 5900 |
| 24.05.1997-23.05.1998 | 20 | 54 | 5975 |
| 24.05.1998-23.05.1999 | 20 | 55 | 5975 |
| 24.05.1999-08.09.1999 | Yok | 56 | 5975 |
| 09.09.1999-30.09.2008 | Yok | 58 | 7000 |
Yazının orijinalini görmek için lütfen tıklayınız