Kısa çalışma uygulaması 31 Mart’ta sona erdi. Son ayda 1 milyon 139 bin 743 kişi kısa çalışma kapsamında ödenek aldı. Mart ayında ücretsiz izindeki işçi sayısı ise 723 bin oldu. Pandemi döneminde 49 milyar liralık harcamayla büyük fonksiyon üstlenen işsizlik fonunun varlıkları 2015 yılı sonundaki seviyenin altına geriledi.
Coronavirüs pandemisi dolayısıyla geçen yıl mart ayının son haftasında başlayan kısa çalışma uygulaması 31 Mart 2021 tarihinde sona erdi. Türkiye’de ilk defa bu kadar uzun süreyle ve yoğun bir şekilde kısa çalışma yapıldı.
Kısa çalışma ödeneği verilmeye başlanan 2005 eylül ayından geçen yıl mart ayındaki pandemiye kadar olan dönemde 350 bin 958 kişiye 449 milyon 962 bin lira kısa çalışma ödeneği verildi. Pandeminin ilk haftasında yaklaşık 769 bin kişiyle başlayan kısa çalışma kapsamındaki işçi sayısı geçen yıl nisan ayında 3 milyon 243 bin kişiye, mayıs ayında da 3 milyon 283 bin kişiye yükseldi. Sanayi kesimindeki normalleşmeyle birlikte haziran ayında 2 milyon 487 bin kişiye gerileyen kısa çalışma kapsamındaki işçi sayısı, temmuzda 1 milyon 775 bin, ağustosta 1 milyon 303 bin, eylül ayında da 1 milyon 52 bin kişi oldu. Ekim ayında 968 bin kişiye kadar gerileyen kısa çalışma kapsamındaki işçi sayısı kasım ayında 1 milyon 16 bin, aralık ayında 1 milyon 386 bin oldu. Bu yılın ocak ayında 1 milyon 402 bin kişiye kadar çıkan kısa çalışmadaki işçi sayısı şubat ayında 1 milyon 329 bin oldu. Uygulamanın son ayında ise 1 milyon 140 bin kişi kısa çalışma yaptı.
Kısa çalışma kapsamındaki işçilere pandemi döneminde geçen yıl 25.5 milyar lira, bu yılın ilk üç aylık döneminde ise 6.1 milyar lira olmak üzere toplam 31.6 milyar lira tutarında kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) verildi. Bu rakam, işçilere yapılan net ödemeden oluşuyor. Kısa çalışmadaki işçiler için ödenen genel sağlık sigortası (GSS) primleri, damga vergisi ve işlem giderleriyle birlikte yapılan toplam harcama mart sonu itibarıyla 35 milyar lirayı buldu. Mart ayında kısa çalışmadaki işçilere yapılan ödemeler ise nisan ayı verileriyle ortaya çıkacak.
MARTTA 723 BİN KİŞİ ÜCRETSİZ İZİNDE
Geçen yıl 17 Nisan’da getirilen işten çıkarma yasağına paralel işverene işçiyi ücretsiz izne çıkarma yetkisi verildi. Ücretsiz izne çıkartılan işçilere nakdi ücret desteği veriliyor.
Ücretsiz izindeki toplam işçi sayısı 31 Mart 2021 tarihi itibarıyla 2 milyon 548 bin kişi oldu. Geçen yıl haziran ayında 1 milyon 235 bin kişiye çıktıktan sonra ekim ayında 604 bin kişiye kadar gerileyen aylık bazda ücretsiz izindeki işçi sayısı bu yıl ocak ayında 860 bin kişiye yaklaştı. Şubat ayında 751 bin, mart ayında da 723 bin işçi ücretsiz izne çıkartıldı.
Kısa çalışmadaki işçisini normal çalışmaya geçiren işverene, işten çıkarma yasağı süresince aylık 1341 TL’ye kadar prim desteği sağlanacak. İşçisini normal çalışmaya geçiremeyen işverenin ise ücretsiz izne çıkartması bekleniyor. Bu nedenle nisan ayında ücretsiz izinde gösterilen işçi sayısında büyük artış yaşanması öngörülüyor. Nisan ayında kaç kişinin ücretsiz izne çıkartıldığını gelecek ay öğrenebileceğiz.
Ücretsiz izindeki işçilere mart sonu itibarıyla yapılan nakdi ücret desteği ödemeleri 10 milyar 241 milyon liraya yükseldi.
İŞSİZLİK FONUNUN VARLIKLARI 2015 YILINDAKİ SEVİYENİN ALTINA GERİLEDİ
İşten çıkarma yasağı dolayısıyla işsizlik ödeneği alanların sayısı son yılların en düşük seviyesine geriledi. Geçen yıl ocak-nisan döneminde aylık ortalama 600 bin dolayında olan işsizlik ödeneği alanların sayısı mart ayında 200 bin kişiye kadar geriledi.
Pandemi döneminde 35 milyar lirayı bulan kısa çalışma ödeneği ve 10.2 milyar liralık nakdi ücret desteğinin yanı sıra 3.9 milyar lira da normalleşme desteği verildi.
Ocak-mart döneminde 10.9 milyar liralık gelire karşılık 19.4 milyar lira harcama yapılan işsizlik fonunun 2020 sonunda 103.2 milyar lira olan toplam varlıkları 31 Mart’ta 94.7 milyar liraya geriledi. Bir önceki ayın işsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneği 5 Nisan’da, ücretsiz izne çıkanların nakdi ücret desteği ödemeleri de 9 Nisan’da yapıldı. 9 Nisan itibarıyla fonun varlıkları 91.3 milyar liraya geriledi.
Böylece fonun toplam varlıkları, 2015 yılındaki 93.1 milyar liralık seviyenin altına geriledi.
Yazının orijinalini görmek için lütfen tıklayınız