İşe girmeden önce askere gidenler askerlik borçlanmasıyla emeklilik yaşını öne çekebilir. Özellikle Eylül 1999-Şubat 2001 tarihleri arasında ilk defa işe girenler, vatani görevlerini işe girmeden önce yaptılar ise askerlik borçlanması suretiyle iki yıl erken emekli olabilirler. 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren Emekli Sandığı’na tabi uzman tabiplere ve uzman olmayan tabiplere yapılan ilave ödemeden, makam tazminatı almakta olan hekimler yararlanamaz.
YEDEK SUBAYLIKTAKİ FHSZ EMEKLİLİK TARİHİNİ ÖNE ÇEKER Mİ?
Soru: 1 Haziran 1988’de SSK başlangıcım var. 1994-95 yıllarında yedek subay olarak tamamladığım askerlik vazifemden gelen 98 gün fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) bulunuyor. Bu 98 gün SSK başlangıcımı 22.02.1988 tarihine çeker mi? Çekiyorsa bunun için SGK’ya borçlanma yapıp, prim ödenmesi gerekir mi? (M.B.)
Yanıt: Emeklilik yaşı 23 Mayıs 2002 tarihinden itibaren kademeli olarak artırıldı. Emeklilik koşulları belirlenirken, 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla kaç yıl sigortalılık ve prim günü olduğuna bakılıyor. 23 Mayıs 2002 tarihinden önce çalışmaya başlayanlarda, fiili hizmet süresi zammına bağlı işlerde çalışanların işe başlangıç tarihleri belirlenirken, işe başlangıç tarihi, elde edilen fiili hizmet süresi zammı kadar geri çekilir. Askerliğini yedek subay olarak yapanlar, yedek subay okulu sonrası kıtada geçen günlerinin 4’te 1’i oranında FHSZ elde ederler. Dolayısıyla, sigorta başlangıç tarihiniz, kazandığınız FHSZ kadar geriye gider. Bu durumda 51 yerine 50 yaşında emekli olabilirsiniz.
Yedek subaylar sadece yedek subay okulunda geçen süreleri borçlanırlar ama sizin borçlanmayla elde edeceğiniz süre işe başlama tarihinize ayrıca katkı sağlamaz, sadece prim gün sayınızı artırır. Prim günü eksiğiniz yoksa borçlanmanız gerekmez.
23 Mayıs 2002 tarihinden sonra işe başlayanlarda FHSZ ile elde edilen süreler, işe başlangıç tarihini öne çekmez.
DOÇENT TABİPLER İLAVE ÖDEMEDEN YARARLANACAK MI?
Soru: Ben Türk Silahlı Kuvvetleri’nden albay rütbesi ile emekli olmuş doçent diş tabibiyim. 2018 yılında çıkan torba kanun ile emekli aylığıma 2000 TL artış yapılacağını ve bu artışın 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe gireceğini Habertürk’te yazmıştınız. Bana bu zam hala yapılmamıştır. Gerekçesinin ne olduğunu bilmiyorum. Beni aydınlatırsanız sevineceğim. (T. G.H.)
Yanıt: Geçen yıl temmuz ayında TBMM’de kabul edilen torba kanunla 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na madde eklendi. Maddenin ilk fıkrası şöyle:
“EK MADDE 84- Bu Kanuna göre tabip veya diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabiplerinden ilgili mevzuatına göre uzman olanlara (17.000) gösterge rakamının, uzman olmayanlara (13.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda her ay emekli aylıklarıyla birlikte ilave ödeme yapılır.”
Buna göre, yapılan ilave ödemeden “makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış” olanlar yararlanabilecek. Profesörlerin ve doçentlerin emekli aylıklarının içinde makam tazminatı da bulunduğu için, ilave ödemeden yararlanma hakları bulunmuyor.
Burada bir çarpıklık oluştuğunu daha önce gündeme getirdik. Zira, ocak ayı memur maaş katsayısı üzerinden uzman tabiplere 2 bin 220 lira, uzman olmayanlara bin 697 TL ilave ödeme yapıldı. İlave ödeme sonrası doçentlerin emekli aylığı uzman tabiplerin emekli aylığından 547 TL, uzman olmayan hekimlerin aylığından da 24 TL düşük kaldı.
ASKERLİK BORÇLANMASI HANGİ DURUMDA SİGORTA BAŞLANGICINI ÖNE ÇEKER?
Soru: 01.09.2000 tarihinde sigorta girişim yapılmış. Aslında
ilk işe giriş tarihim 01.06.1999. Toplam prim günüm 3063. Eğer askerliği
saydırır ve ödersem kaç yaşında ve toplam kaç
prim gününde emekli olabiliyorum? (Selçuk Dibek)
Yanıt: Sigorta başlangıç tarihi olarak, ilk defa prim bildirilmeye başlanan tarih kabul ediliyor.
Bu nedenle 1 Eylül 2000 tarihi geçerlidir. Bu tarih itibarıyla normalde 60 yaş ve 7000 güne tabi olursunuz. Yaştan ise 25 yıl sigortalılık ve 4500 günle 63 yaşında emekli olabilirsiniz.
Askerliği işe girişten önce mi sonra mı yaptığınızı belirtmemişsiniz ama bu sizin için çok önemli. Zira, 8 Eylül 1999 tarihinde işe başlayanlar 58 yaşında emekli olabilirken, 9 Eylül 1999 tarihinde işe başlayanlar 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu nedenle ilk defa işe Eylül 1999 – Şubat 2001 arasında girenler, askere işe girmeden önce gittiler ise borçlanma yapmak suretiyle 2 yıl daha erken emeklilik hakka elde edebilirler.
Bu nedenle, işe girmeden askere gittiyseniz, 12 aylık askerlik borçlanması yaparak sigorta başlangıç tarihinizi 1 Eylül 1999 tarihine çekebilirsiniz. Bu durumda normal emeklilikte 25 yıl sigorta, 58 yaş ve 5975 günle; yaştan ise 15 yıl sigorta ve 3600 günle 60 yaşında emekli olabilirsiniz.
Soru: SSK giriş tarihim 08.04.2008. Yaklaşık 1600 prim günüm mevcut. Askerliğimi 17.12.2014-17.06.2015 tarihleri arasında yaptım. Ayrıca 2017-2018 yıllarında çiftçi kaydım bulunmaktadır. Halen SSK’lı olarak çalışmaya devam etmekteyim. Bu durumda hangi koşullarda emekli olabilirim. Askerlik borçlanması ve bir yıl çiftçi BAĞ-KUR işlemini yapsam emeklilik yaşım düşer mi? (Hüseyin Kerem Arslan)
Yanıt: Yaşınızı belirtmemişsiniz. Ancak, işe giriş tarihiniz itibarıyla 7200 gün ve 60 yaşa tabisiniz. 7200 prim gününü 2036’dan sonra tamamlamak zorunda kalırsanız, emeklilik yaşınız daha da uzayabilir. Altı aylık askerlik borçlanması, prim gün sayınızı artırır fakat emeklilik yaşınızı değiştirmez. Tarım BAĞ-KUR’lu primi yatırabilmeniz için ziraat odası kaydınızın da olması gerekir.
SSK’DAN MI BAĞ-KUR’DAN MI EMEKLİLİK DAHA AVANTAJLI?
Soru: 1973 şubat doğumluyum. 1994 eylül ayında SSK’lı olarak işe başladım. 2007 ağustos ayında da BAĞ-KUR’a geçtim. SSK’da 3430 gün, BAĞ-KUR’da 3700 gün primim var. Bu şartlarda SSK’dan mı, BAĞ-KUR’dan mı emekli olmak daha avantajlı olur? Kaç yaşında emekli olurum?
Yanıt: İşe başlangıç tarihiniz itibarıyla 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gününe tabisiniz. BAĞ-KUR’dan emekli olabilmeniz için 9000 gün prim ödemelisiniz. SSK’dan emekli olmanız daha avantajlı. SSK’dan emekli olabilmeniz için son 7 yılın yarısından en az 1 gün fazlasını (1.261 gün) SSK’lı olarak çalışmalısınız.
Yazının orijinalini görmek için lütfen tıklayınız