Meslek lisesi mezunları başta olmak üzere, öğrenim döneminde staj yapanlar, staj sigortasının emeklilikte dikkate alınması için mücadele ediyor. Staj sigortasının kadınlara sağladığı önemli bir avantaj ise bilinmiyor. İşte o avantaj…
Staj döneminde sadece iş kazası ve meslek hastalıkları için “kısa vadeli sigorta” prim ödeniyor. Bu da asgari ücretin yüzde 2’si oranında bulunuyor.
Staj sigortası öğrencilere, herhangi bir iş kazası ya da meslek hastalığı durumunda sağlık güvencesi sağlıyor. Staj sırasında uzun vadeli sigorta primi ödenmiyor. Bu nedenle, o dönemde yapılan sigorta emeklilik, yaşlılık, malûliyet ve ölüm aylıkları bağlanırken dikkate alınmıyor.
Buna karşılık, staj sigortasının kadınlara sağladığı önemli bir avantaj bulunuyor. Kadınlar, doğum yaptıktan sonra işsiz kalan sürelerini borçlanabiliyorlar. Her bir çocukta iki yıla kadar borçlanma hakkı var. Üç çocuğa kadar borçlanmaya izin veriliyor. Prim borçlanması, erken emeklilik hakkı vermiyor ama prim günü eksik olduğu için emekli olamayan kadınların eksik günlerini tamamlamalarını sağlıyor.
Staj sigortası tam bu noktada işe yarıyor. Kadın, sigortalı olarak çalışmaya çocuk doğduktan sonra başlamış olmakla birlikte, doğum yapmadan önce öğrenciliğinde onun adına staj sigortası yaptırılmışsa borçlanma yapabiliyor. Örneğin, 1995’te doğum yapan bir kadın ilk defa sigortalı çalışmaya 1998’de başlamış olsa da 1991 yılındaki öğrenciliği sırasında staj sigortası yapılmışsa, doğum borçlanması yapabiliyor. Staj sigortası olmayan benzer durumdaki kadın ise borçlanma yapamıyor.
6 YILA KADAR BORÇLANMA
Kadınlar, 3 çocuğa kadar, her bir çocuk için iki yıl süreyle borçlanabiliyor. Böylece, toplam 6 yıla kadar borçlanma yapılabiliyor.
Borçlanma yapabilmek için, çocuk doğduktan sonraki borçlanılacak sürelerde sigortalı olarak çalışmamak gerekiyor.
Çocuk doğduktan sonra analık izninin bitiminden itibaren çalışmaya devam eden kadınlar borçlanamaz.
İŞÇİ, MEMUR, ESNAF
Doğum borçlanması hakkından sigortalı olarak çalışan tüm kadınlar yararlanabiliyor. İşçi, memur veya BAĞ-KUR’a tabi kadınlar doğum borçlanması yapabilir.
4/b (BAĞ-KUR) veya 4/c (memur) statüsündeki kadınların borçlanma yapabilmesi için, doğumdan önce haklarında uzun vadeli sigorta primi yatırılması gerekirken, 4/a (işçi) statüsündeki kadınlar hakkında kısa vadeli sigorta primi yatırılması borçlanma için yeterli bulunuyor.
BAĞ-KUR veya memur statüsündeki kadının da geçmişte staj sigortası varsa, onlar da borçlanma hakkından yararlanabiliyor.
Yazının orijinalini görmek için lütfen tıklayınız