Emekli işçi, çiftçi ve esnaf ile emekli memur aylıkları arasında 2016’dan 2022 yılına kadar en yüksek 3 puan fark oldu. Bu yıl ocak ayında emekli aylıkları arasındaki fark 11.68 puan olunca emekli işçi, çiftçi ve esnaf aylıkları için ilave zam beklentisi ortaya çıktı. Emekli aylıklarına ilave zam konusundaki kararın gelecek hafta netleşmesi bekleniyor.
Memur maaşları ve emekli memur aylıkları toplu sözleşme ile belirleniyor. Enflasyon toplu sözleşme zammını aşarsa, aradaki fark maaş zammına yansıtılıyor. Emekli işçi, çiftçi ve esnafın aylıkları ise 6 aylık enflasyon oranında artırılıyor.
2016 yılından 2021 yılına kadar olan dönemde enflasyon nispeten daha düşük olduğu için memurlar ile diğer emeklilerin aylıklarına yapılan zamlar da birbirine yakın düzeylerde oldu. 2016 yılı ocak ayında emekli memurlar ile emekli işçi, çiftçi ve esnaf aylıkları arasında 3 puan fark olmakla birlikte 100 liralık seyyanen zamla fark telafi edildi. Sonraki dönemlerde ocak ve temmuz aylarında yapılan zamlara baktığımızda bazı yıllarda emekli memur aylıkları, bazı yıllarda ise diğer emekli aylıkları önde seyrediyor. Örneğin 2016’nın temmuz ayında memurlar lehine 1.37 puanlık fark olurken, 2017 ocak ayında memurlar aleyhine 1.73 puanlık fark oluştu.
2021 kasım ayından itibaren enflasyonun yükselmeye başlaması nedniyle 2022 ocak ayında emekliler arasında 5.48 puan fark ortaya çıktı. 2002 yılındaki bu fark kapatılmadı. 2023 yılında ise emekliler arasında fark yüksek olmamasına rağmen tüm emekli aylıkları ocak ayında yüzde 30, temmuz ayında ise yüzde 25 zamda eşitlendi.
Bu yıl ise ocak ayında emekli memur aylıkları zammı yüzde 49.25 olurken, emekli işçi, çiftçi ve esnaf aylıklarına zam yüzde 37.57’de kaldı. Emekli grupları arasında 11.68 puanlık zam farkı oluştu.
EMEKLİ İŞÇİ, ÇİFTÇİ VE ESNAFA İLAVE ZAM NE KADAR OLACAK?
Temmuz ayında memur maaşlarına, ocak ayında yapılan yüzde 15 oranındaki maaş zammına göre hesaplanacak enflasyon farkı ve yüzde 10 toplu sözleşme zammı uygulanacak. Merkez Bankası’nın yıl sonu için belirlediği yüzde 36’lık enflasyon tahminine göre ocak – haziran döneminde enflasyon yüzde 24 olarak hesaplanıyor. Bu durumda temmuz ayında memur maaşlarına ve emekli memur aylıklarına yüzde 18.61 oranında zam yapılacak. Emekli işçi, çiftçi ve esnaf aylıkları ise 6 aylık enflasyona paralel yüzde 24 oranında zamlanacak. Emekliler arasında 5.39 puan fark olacak.
Altı aylık enflasyon yüzde 24’ün ne kadar altında olursa bu fark o kadar azalacak. Buna karşılık 6 aylık enflasyon yüzde 24’ün üzerine çıktıkça temmuz ayında memurlar aleyhine daha fazla fark ortaya çıkacak. Örneğin, 6 aylık enflasyon yüzde 30 olduğunda
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, emekli aylıkları arasındaki farkın bir kısmının kapatılması için alternatifli zam formülleri hazırladı.
Memur ve emekli memur aylıkları enflasyon farkı ve toplu sözleşme zammına göre, SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıkları ise 6 aylık enflasyon farkına göre belirleniyor. Buna göre, ocak ayında memur maaşları ile emekli memur aylıklarına yüzde 49.25 oranında zam yapılacak. Mevcut kanun uyarınca SSK ve BAĞ-KUR aylıklarında zam oranı yüzde 37.57’de kalıyor. Bu durumda emekli memur ile diğer emeklilerin aylıkları arasında 11.68 puanlık fark oluştu.
Temmuz ayında ise SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarının memur ve emekli memur aylıklarından daha yüksek artması söz konusu olacak. Merkez Bankası’nın 2024 yıl sonu için öngördüğü yüzde 36’lık enflasyon projeksiyonuna göre ocak-Haziran döneminde enflasyon yüzde 24 çıkarsa bu yıl temmuz ayında SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıkları yüzde 24 oranında artacak. Memur maaşları ve emekli memur aylıklarındaki artış ise yüzde 18.60’da kalacak ve arada 5.40 puan fark ortaya çıkacak.
Emekli işçi, çiftçi ve esnafı etkileyen SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ocak ayından geçerli olmak üzere ilave zam yapılması konusunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Cumhurbaşkanı Yardımcılığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çalışma yürütüldüğü öğrenildi. Bu kapsamda SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ocak-haziran dönemindeki 11.68 puanlık farkı azaltacak şekilde ilave zam yapılması gündemde. Yapılacak ilave zammın, temmuz ayında SSK ve BAĞ-KUR’lular lehine ortaya çıkacak fark dikkate alınarak yapılması bekleniyor.
EN DÜŞÜK 7500 TL AYLIK DA YÜKSELECEK
Halen kök aylığı 7.500 TL’nin altında olanlara, aradaki fark Hazine tarafından karşılanarak 7500 TL aylık ödeniyor. 7.500 TL tutarındaki en düşük aylığın da 10 bin lira dolayına yükseltilmesi bekleniyor.
Aralık 2023 tarihi itibariyle yaklaşık 4.9 milyon kişinin emekli aylığı 7.500 TL’den ödeniyor. Yüzde 37.57 oranındaki zammın ardından söz konusu gruptaki kişilerin bir kısmının kök aylıkları 7.500 TL’nin üzerine çıktı. Ancak, en düşük emekli aylığının 10.000 lira civarına çıkartılmasıyla yaklaşık 5.2 milyon kişinin bu düzenlemeden faydalanacağı öngörülüyor.
BU AY YETİŞMEYEBİLİR
SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ilave zam yapılması ve 7.500 TL tutarındaki en düşük emekli aylığının yükseltilmesi konusunda kanun değişikliği yapılması gerekiyor. Zamla ilgili kararın önümüzdeki günlerde kabinede netleşmesinin ardından TBMM’ye kanun teklifi sunulacak. Çalışmalarına ara veren TBMM 16 Ocak’ta yeniden toplanacak. Teklif, 16 Ocak’tan sonra yasalaşacak. Düzenleme bir torba kanunla gerçekleşirse ilave zam bu ayki emekli aylığı ödemelerine yetişmeyebilir. Bu durumda ilave zam farkları kanun çıktıktan sonra ödenebilir.
Yazının orijinalini görmek için lütfen tıklayınız